Чичо Mичо

од Ања Штефан

(од книгата „Лулашка за сите“)

Кога си беше чичо Мичо млад, тој секогаш беше расположен за шега и за игра. А денес – како да танцува, кога едвај стои?Си седи на клупата и гледа во далечина: „Стар сум, стар“ – си мисли. „Да не беше гитарава, досега ќе се скаменев“ – ете така, си свири и си мрмори, а времето му врви не толку осамено. Си потпевнува, па заборава што пее и пак одново:

– Ќе одам в гора,
по жива вода,
ќе пивнам голтка,
ќе замине болка…

– Навистина? – се зачу глас од под клупата.

Чичо Мичо погледна и виде дека пред нозе му стои еден стар стаорец.

– Ах – замавна – тоа е само песна…

А стаорецот му врати на старецот:

– Добра е, добра – и почна да ракоплеска. – Ајде, ќе ја извежбаме. И да не донесеме жива вода, песната ќе развеселува. Како почнува?

– Ќе одам в гора…
– Секако не сам.
– По жива вода…
– И лонче имам…
– Ќе пивнам голтка…
– Ќе намокрам опаш…
– Ќе замине болка…
– И сиот свет е наш…

Си пеат, си свират, a стаорецот удира и тропа по клупата.

Ги дочу полското глувче.

– Музика, музика – зацивкува, и ете го, трча, пука со прстињата и врти дајре.

Од грмушката погледнува мачката која веќе неколку години живее во дивина. Внимателно приседнува до нив, го вади свирчето и засвирува, прекрасно, со тенок звук и со душа. Долго време не се дружела, но се снаоѓа некако… Ежот го чу свирчето. Ја фати трубата и, о-хо-хоо, почна да свири!

Верверицата ја чу трубата. Скокна од среќа и отрча по својата стара цитра. Вака никогаш сама од себе не почнува да свири, но ќе засвири ли некој, сметајте на неа.

Дотрча и песот скитник, си седна на купот дрва и ја растегна хармониката. Добро, одвреме-навреме ќе прескокне некоја клавиша, но кој да му забележи. Чичо Мичо сигурно не! Се собраа во голем број – едни свират, други пеат. Светулките светат и квечерината продолжи во ноќ.

Се гушкаат, иако пред малку едвај се познаваа. Чичо Мичо, пак, гегави меѓу нив и добродушно кимнува со главата. Тој е пресреќен секојпат кога ќе се направи забава.

– Можеби е за последен пат – си мисли. Ништо не мудрува и никого не учи, иако е најстар. Само тогаш, кога утрото полека ги раздели, рече:

– Видовте, на сите ни беше убаво. Јас сум овде сам, и кога ќе ви дојде… па знаете, си сакам дружба.

Потоа се разотидоа, секој по својот пат, само песот скитник никаде.

– А ти? – праша чичо Мичо.

– Не знам… и самиот гледаш дека сè потешко се движам, често ми студи, не сум веќе млад…

– Ќе останеш? – праша чичо Мичо, а песот кимна со глава.

– Не плаши се од ништо. Ќе биде поинаку, тоа е сигурно, ама сигурно нема да ни биде здодевно. Не можеш да си претставиш каде сè нема да одиме. Ооо, каде што ќе посакаме!

И почнаа. Чичо Мичо запеа, а песот го придружуваше. Запеаја за далечните места што ги знаеја и за таквите што сè уште не ги виделе. За силните јунаштва пееја и си искажуваа пријателство. Обата без заби, но со авантуристички дух.

– Ако ние не можеме во светот, тогаш светот ќе го донесеме кај нас – се насмевна чичо Мичо, нежно дрнкајќи на гитарата. Сè уште сме живи, сè уште сме тука.

Е така знае чичо Мичо. Умее со зборовите и за секого го наоѓа вистинскиот. Стар е, ама осаменоста ја победува и кај себе и кај другите.

Превод од словенечки јазик: Дарко Спасов

Илустрација: Катерина Николовска